1402/3/17 - 15:24
نسخه چاپی
قراری نو؛ سلسله قرارهای اندیشه ورزانه
قرار اول: ملاحظات راهبری فرهنگی ائمه جمعه در حوزه "نسل نو"
سلسله قرارهای اندیشه ورزانه "الگوی اعتلاء ایمانی انقلابی شهر" با اصحاب خِرد
قرار شماره ۱: ملاحظات راهبری فرهنگی ائمه جمعه در حوزه "نسل نو" با حضور:
حجت الاسلام و المسلمین دکتر محیی الدین محمدیان (معاون سابق وزیر آموزش و پرورش و ریاست وقت سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی)
مهندس علی جانباز (رئیس حوزه هنری کودک و نوجوان کشور)
مجری: سلام! به نظر می رسد که اتفاقات امروزِ جامعه، حاکی از سویه‌هایی از جنس عدم مفاهمه، گسست نسلی و… است. آقای محمدیان بفرمایید که چه تعریفی از این نسل نو دارید و ویژگی‌های متمایزکننده این نسل چیست؟
محمدیان: نسل جوان، بخشی مشترک با ویژگی‌های همۀ انسان‌ها دارد. اما به‌یقین گاهی شرایط محیطی این ویژگی‌ها را دستخوش تغییر می‌کند. برنامه‌ریز یا سیاست‌گذار فرهنگی باید متناسب با آن هدفش، محیط و مخاطب و شرایط روزگارش را بشناسد. ویژگی¬ اول این نسل تنوع‌طلبی که باید معیارهای انتخاب عقلانی در دسترس انتخابشان قرار گیرد و ویژگی بعدی تمایل به دیده شدن و شنیده شدن است که این ویژگی هم با توجه نمودن و شنیدن آن‌ها قابل‌کنترل است. همچنین این نسل با انبوهی از اطلاعات طرف است. ما باید منجر شدن این اطلاعات به آگاهی را مدیریت کنیم.
مجری: آقای جانباز! به نظر شما اثرگذاری محیط پیرامون در شکل‌گیری شخصیت چقدر است و چه جلوه‌هایی را برای ما ایجاد کرده است؟
جانباز: به نظر من هم این نسل، در جنس ماهیتش هیچ تغییری با نسل گذشته نداشته است؛ اولین نکته دسترس‌پذیری اطلاعات در این نسل است. بچه برای رسیدن به جواب سؤالش، اولین کاری که می‌کند جست‌وجو در اینترنت است. پس نظام ادراکی¬اش آرام‌آرام با هدایت فکری در اینترنت شکل می¬گیرد.
مجری: آقای مصلح! مربیان و مشخصاً امام‌جمعه اکنون رقبای جدی‌ای پیدا کرده است. ائمۀ جمعه، در این بخش، چه می‌توانند بکنند؟
مصلح: فهمیدن و میدان دادن به نسل جدید، نهادینه کردن دین در خانواده، زمینه‌سازی در مراکز آموزشی، پاسخ به پرسش و شبهات اساسی بچه‌ها. اگر با جوان با همدلی و احترام برخورد شود، به‌راحتی می‌توان در قلبش نفوذ کرد.
مجری: آقای محمدیان! اشکالات عمدۀ عرصۀ سیاست‌گذاری نسل نو را در چه می‌دانید؟
محمدیان: اشکالات عمده در سیاست‌گذاری عبارتند از: عدم توجه به ایجاد حس مذهبی، نداشتن برنامه برای آموزش چگونه رسیدن از معلومات به مجهولات و توجه نداشتن به تفاوت¬های فردی این نسل. در این طبقه‌بندیِ نیازمند این هستیم که اولاً تعقل کنیم، دوم باورهای ایمانی را تقویت کنیم، سوم توسعۀ علم ایجاد کنیم و چهارم عمل توأم با اخلاق انجام دهیم. نکتۀ دیگر اینکه ما باید سیاست‌های فرهنگی و تربیتی‌مان را نه‌تنها همسو بلکه بر هم منطبق کنیم.
مجری: آقای جانباز! در همین فضای آسیب‌شناسی، به نظر شما چالش‌های پیش رو چیست؟
جانباز: اینکه فرض می‌گیریم مجامع فرهنگی و دینی‌مان اشتباه عمل می‌کنند، اشتباه است. قطعاً ما در جنگ روبه‌رو قرار نداریم، ما در جنگی نابرابر با آن‌طرفی‌ها قرار داریم. متأسفانه در سیاست‌گذاری شناخت‌ها کم است. ما نباید با نگاه بولتنی، تحلیل جامعه‌شناختی از مسئلۀ فرهنگی داشته باشیم. امروزه سرگرمی جزء نیازهای روزمرۀ زندگی افراد شده است. در نظام فضای فرهنگی ما هیچ‌جایی برای بررسی و حتی تنظیم‌گری سرگرمی‌ها یا حتی فیلترینگ آن‌ها وجود ندارد.
مجری: آقای مصلح! در فضای منطقۀ خودتان چه اتفاقاتی رقم می‌خورد و آسیب‌ها بیشتر از کجاست؟
مصلح: ائمۀ جمعه در منطقۀ ما در قالب‌های مختلفی، کارهای فرهنگی و راهبری و تأثیرگذاری بر جوان را بر عهده دارند. از جمله در شورای فرهنگی عمومی، استفاده از جوانان در مسئولیت‌ها به‌عنوان مشاور و معاون در ستاد نمازجمعه، تشکیل هیئت‌های دانش‌آموزی، بسترسازی حضور بچه‌ها در مسجد. همچنین با امامان جمعه قرارگاهی تشکیل دادیم و برای نقش‌آفرینیِ بیشتر در مدارس هم‌اندیشی می‌کنیم. میدان دادن به بچه‌ها خیلی مهم است. بچه‌ها باید دیده شوند.
مجری: آقای جانباز! لطفاً مشخصه‌های تفاوت این نسل با آبا و اجدادشان را روشن‌تر بیان بفرمایید.
جانباز: در بخش مصرف می¬توان به حوزۀ سرگرمی اشاره کرد مثل بازی¬های ویدیویی و موبایلی اشاره کرد که در این زمینه ما تغییری در بنیان‌ها یا قالب‌های فرهنگی‌مان انجام نشده است. در لایۀ دوم، موسیقی که اکنون بالاترین نوع مصرف بسته‌های کالاهای فرهنگی‌مان، موسیقی است. امّا آنچه اکنون خیلی جدی است مصرف خیال است. خیال غریزه‌ای در انسان است که مصرف زیاد از حد آن، به‌سمت توهم حرکت می‌کند. یکی از راه‌حل‌های جلوگیری از این آسیب ها میدان‌داری است. میدان چیست؟ اجتماعات، دست‌به‌دست هم دادن و رفتن به‌سمت کار اجتماعی و جمعی.
مجری: آقای محمدیان! آیا سند تحول آموزش‌وپرورش را متکفل و پاسخ‌گوی جدی این زمان می‌بینید؟ آیا به مقولۀ سرگرمی و شناخت نسل نو توجه جدی دارد یا نه؟
محمدیان: تربیت یعنی مدیریت و برنامه‌ریزی؛ مدیریت برای رشد متوازن استعدادها. سند تحول هم برای همین مدیریت طراحی شده که ما این آرزوها را مدیریت و مهندسی کنیم که به توهم نینجامد. متأسفانه سند تحول جوان نشده، پیر شد. قرار بود هر پنج سال یک بار ارزیابی کنیم که آیا این برنامه مفید بوده یا نه که انجام نشد. امروز اگر بخواهیم بر اساس سند تحول کار کنیم، باید به امهات این سند توجه کنیم و ادراکات و دریافت‌های کارشناسی و پژوهشیِ کارشناسان آموزش‌وپرورش یا مطالعه‌کنندگان بیرون از آموزش‌وپرورش را به‌سرعت وارد برنامه کنیم.
مجری: آقای جانباز! در حوزۀ هنری به چه فعالیتی مشغولید و ائمۀ جمعه چطور می‌توانند از این فعالیت‌ها استفاده کنند؟
جانباز: ما در دو مجموعۀ حوزۀ هنری کودک و نوجوان و حوزۀ هنری مشغول به فعالیت‌ها هستیم. در مجموعۀ حوزۀ هنری: یک بخش حوزۀ تاریخ‌نگاری جریان انقلاب و دفاع مقدس است و بخش دیگر حوزۀ سینماست که به‌سمت جریان‌های سینمای خانواده حرکت می‌کند. در حوزۀ هنری کودک و نوجوان هم در حال تبدیل شدن به قطب تولید انیمیشن در کشور هستیم. در حوزۀ ادبیات کودک هم نشر معروفی به اسم «مهرک» داریم. اما آن اصل مسئله که در حال پرداختن به آن هستیم هویت است. اولین گامِ هویت، قصه و روایت است. گام دوم قهرمان یا شخصیت است. گام سوم مفهوم خیال و رؤیا است.
کپی لینک کوتاه
مطالب مرتبط