Product Admin Menu

​​​​​​​هدف از راه‌اندازی مرکز تخصصی شهدای محراب چیست؟

بنده لازم می‌بینم به عنوان مقدمه پاسخ به سوال شما، در ابتدا نکاتی را به صورت مختصر پیرامون اهمیت و جایگاه فریضه نماز جمعه در اسلام و همچنین ویژگیهای امام جمعه تراز انقلاب اسلامی عرض کنم؛ نماز جمعه در منظومه اعمال و مناسک اسلامی جایگاه ویژه‌ای دارد که در روایات معصومین علیهم السلام نیز به این مطلب به خوبی اشاره شده است؛ به عنوان نمونه در روایتی از حضرت رضا (علیه‌السلام) نماز جمعه به عنوان پایگاه سیاسی و اخلاقی حاکمیت دینی معرفی شده است؛ «انما جعلت الخطبة یوم الجمعة لان الجمعة مشهد عام فاراد ان یکون للامیر سبب الی موعظتهم و ترغیبهم فی الطاعة و ترهیبهم من المعصیة و توقیفهم علی ما اراد من مصلحة دینهم و دنیاهم و یخبرهم بما ورد علیهم من الافاق-و- من الاهوال التی لهم فیها المضرة و المنفعة»؛ انگیزه خواندن خطبه در نماز جمعه آن است که: چون جمعه روز حضور عمومی است، اسلام خواسته تا حاکم- یا همان نماینده دولت اسلامی-وسیله‌ای- و تریبونی داشته باشد برای موعظه مردم و تشویق آنان به اجرای قوانین و اطاعت از دستورات الهی و پرهیز از نافرمانی و قانون شکنی و معصیت و همچنین بتواند از این طریق مردم را در جریان برنامه‌ها و تصمیمات اخذ شده مربوط به دین و دنیای آنان قرار دهد و از آنچه در جهان می‌گذرد- و به نحوی با حیات مسلمین ارتباط دارد و از حوادث و پیش آمدهایی که ضرر یا منفعتی برای آن‌ها دارد آنان را مطلع نماید. همین جایگاه رفیع و کارکرد اساسی نماز جمعه موجب می‌شود که وجود و عدم آن در بقاء و عدم بقاء نظام اسلامی تاثیر مستقیم داشته باشد تا آنجا که در برخی از روایات، تعطیل شدن نماز جمعه موجب نابودی جامعه اسلامی دانسته شده است؛ امیرالمومنین (علیه‌السلام) در این رابطه می‌فرمایند: «ثلاثة ان انتم خالفتم فیهن ائمتکم هلکتم جمعتکم و جهاد عدوکم و مناسککم»؛ اگر با رهبران و پیشوایانتان در سه چیز مخالفت کنید هلاک می‌شوید: نماز جمعه و جهاد با دشمن و مناسک حج. لذا امامین انقلاب اسلامی نیز در ساختار نظام اسلامی برای نماز جمعه جایگاه ویژه‌ای قائل شده‌اند؛ امام خامنه‌ای (حفظه الله) در نقطه‌ای می‌فرمایند: «نماز جمعه به خاطر خصوصیّاتی که دارد، یک فریضه‌ی صد درصد استثنائی است؛ ما شبیه نماز جمعه هیچ چیز نداریم». یا در نقطه ای دیگر می‌فرمایند: « با این مجموعه‌ی خصوصیّات وقتی که نگاه میکنیم، به این نتیجه می‌رسیم که در سلسله‌ی قدرت نرم نظام اسلامی، نماز جمعه یک حلقه‌ی بسیار مهم است، چون امروز آن چیزی که راه‌گشا است و تأثیرگذار است قدرت نرم است؛ قدرت سخت، تیر و تفنگ و مانند این‌ها، امروز در درجه‌ی بعد قرار گرفته. قدرت نرم، تأثیرگذاری بر دلها و ذهنها و روحیه‌ها، این مهم است. البتّه زنجیره‌ی قدرت نرم ما زنجیره‌ی طولانی و مفصّلی است؛ نماز جمعه یکی از مهم‌ترین حلقه‌های این زنجیره‌ی قدرت نرم محسوب می‌شود؛ وقتی این خصوصیّات را نگاه می‌کنیم، به این نتیجه میرسی». البته باید توجه داشت که در ساختار حاکمیتی و فرهنگی نظام اسلامی، اقامه نماز جمعه تنها ماموریت امام جمعه نیست و مسئولیت‌های مهمی همچون راهبری فرهنگی حوزه امامت، از دیگر وظایف و ماموریت‌های امام جمعه است که قانون برابر با این وظیفه، جایگاهی همچون ریاست شورای فرهنگ عمومی منطقه را برای امام جمعه پیشبینی نموده است. امام خامنه‌ای (حفظه الله) در این رابطه می‌فرمایند:« نماز جمعه قلب فرهنگی هر شهر است؛ مرکز فرهنگی هر شهر، نماز جمعه است». با توجه مطالبی که عرض شد معلوم می‌شود که در نظام اسلامی امام جمعه دارای مسئولیتهای خطیر و اساسی است که قطعا مستلزم برخورداری از صلاحیت‌ها و خصوصیت‌های ممتاز فردی، اجتماعی، سیاسی، معنوی و... می‌باشد. و لذا این مساله موجب می‌شود تا برنامه‌ریزی در راستای شناسایی و تربیت امامان جمعه متناسب با تصدی این جایگاه رفیع ضرورت پیدا کند.

در این مرکز برای آموزش ائمه جمعه چه سرفصل‌هایی پیشبینی شده است؟

طبیعی است که برنامه‌ریزی در این حوزه باید متناسب با تعریف ما از جایگاه امام جمعه و ماموریت‌های او باشد. لذا اگر معتقد شدیم که امام جمعه در واقع "راهبر فرهنگی" منطقه امامت خویش است پس باید قطعا در حوزه هایی همچون: مدیریت اسلامی، راهبری فرهنگی،اصول برنامه ریزی و مانند اینها مهارت پیدا کند. راهبر فرهنگی باید مقوله فرهنگ را به صورت کلان و موضوعات فرهنگی را به صورت عمیق بشناسد و فهم عمیقی از آسیب‌های اجتماعی پیدا کرده باشد. او باید اصول و روش مساله یابی، مساله شناسی و حل مساله را بداند.

کسی که قرار است امام جمعه یک منطقه باشد و امور فرهنگی آن منطقه را انتظام بدهد باید با روش‌های تدوین برنامه و اجرا و ارزیابی آن آشنا باشد. خوب معلوم است که رسیدن به این سطح از مهارت‌ها علاوه بر وجود قریحه ذاتی شخص، نیازمند آموزش و تمرین عملی است. پس می توان گفت که یکی از مهمترین سرفصل‌های آموزشی وعناوین زیرمجموعه آن، مربوط می‌شود به جنبه مدیریت و راهبری که عمدتاً هم به صورت عملیاتی و کارورزی اجرا خواهد شد. جنبه دیگری که بسیار اهمیت دارد جنبه عالم دین بودن امام جمعه و تسلط او بر مبانی اعتقادی، فقهی، اخلاقی، قرآنی، روایی، تاریخی و... است؛ البته در این بین تسلط بر مبانی اسلام در عرصه های سیاسی، اقتصادی، تربیتی، مدیریتی و مانند این‌ها از اهمیت و اولویت بیشتری برخوردار است؛ امام جمعه باید با مبانی سیاسی اسلام و موضوعاتی همچون: اهداف ملی و فراملی حکومت اسلامی، مبنای مشروعیت حکومت و مساله ولایت فقیه، فرایند تدوین و اجرای قوانین، ساختارهای حاکمیتی نظام اسلامی، مبانی سیاست خارجی، مساله استکبار ستیزی و... آشنا باشد. امام جمعه که بر حسب وظیفه باید اهل فهم و تحلیل کلان اقتصادی باشد نمی‌تواند نسبت به مبانی اقتصاد اسلامی و مسائلی همچون: نگاه اسلام به موقوله های عدالت و توسعه و مانند آن ناآگاه باشد. عالمی که بناست هم خود یک مربی دینی باشد و هم نظام تربیتی آن منطقه را بر اساس بوم آن محل تدوین نماید، نمی‌تواند با مبانی اسلام در حوزه تربیت بیگانه باشد. در نتیجه یکی دیگر از مهمترین اهداف این مرکز عبارت است از شکل دادن نظام تفکر اسلامی در ذهن دانش پژوه بر اساس نظریه جامعیت دین و شمول قلمرو آن نسبت به تمامی عرصه های زندگی.

همچنین از آنجا که یکی از مهمترین شئون امام جمعه ایراد خطبه‌های نمازجمعه است، طبیعی است که بخش مهمی از آموزش‌ها مربوط می شود به مهارت‌های مرتبط با خطبه خوانی که سرفصل‌های متنوعی در ذیل آن تعریف می‌شود.

و اما باید در نهایت گفت که شاید مهمترین مساله در این حوزه عبارت است از عنصر اخلاق و معنویت و صلاحیتهای شخصیتی امام جمعه؛ که در روایات ما تاکید شده است که کسی که می خواهد امامت و پیشوایی یک جامعه بزرگ یا کوچک را بر عهده داشته باشد، ابتدا باید در رهبری و هدایت وجود خود موفق بوده باشد تا بتواند با رفتار صحیح خود و الگوی عملی که از خود نشان می‌دهد جامعه را هدایت کند. امیرالمومنین (علیه‌السلام) می‌فرمایند: « من نَصَبَ نَفسَهُ للنّاسِ إماما فليَبدأ بتَعليمِ نَفسِهِ قَبلَ تَعليمِ غَيرِهِ ، و ليَكُن تأديبُهُ بسِيرَتِهِ قَبلَ تأديبِهِ بلِسانِهِ ، و مُعَلِّمُ نَفسِهِ و مُؤدِّبُها أحَقُّ بالإجلالِ من مُعَلِّمِ النّاسِ و مُؤدِّبِهِم »؛ هر كه خود را در مقام پيشوايى مردم قرار دهد بايد پيش از تعليم ديگران، به تعليم خود بپردازد و پيش از آنكه به زبانش تربيت كند، با رفتار خود تربيت نمايد و كسى كه آموزگار و مربّى خود باشد بيشتر سزاوار بزرگداشت است تا آن كه آموزگار و مربى ديگران است. لذا این مرکز بنا دارد تا هم در فرایند جذب، مساله طهارت نفس و استعداد معنوی را مبنای انتخاب و دعوت قرار دهد و هم در برنامه‌ریزی‌های آموزشی و عملی بخش قابل توجهی از فرصت دوره را مصروف مساله اخلاق و معنویت نماید.

شرایط ثبت نام در این دوره چیست و علاقه‌مندان جهت ثبت نام باید از طریقی اقدام نمایند؟

از آنجا که این مرکز در عین ارتباط سازمانی تعریف شده در ذیل شورای سیاست گذاری ائمه جمعه، دوره‌های خود را متناسب با نظام آموزشی حوزه‌های علمیه تعریف تعریف نموده است، این دوره در نظام رشته‌ای حوزه تحت عنوان "سطح سه رشته تخصصی تبلیغ- گرایش امامت جمعه" تعریف شده است و لذا طبیعی است که متقاضیان ثبت نام در این مرکز باید دارای حداقل مدرک سطح دو حوزه باشند. همچنین حداقل سن برای ثبت نام 25 سال در نظر گرفته شده است. البته طبیعی است که در کنار دو شرط مذکور، صلاحیت‌ها و شرایط عمومی دیگری نیز لحاظ شده است که در اطلاعیه ثبت نمام درج گردیده است. علاقمندان می‌توانند جهت اطلاع از فرایند جذب و مصاحبه و اطلاعات تکمیلی هر روز در ساعت 17 الی 19 با شماره ۰۲۵۳۲۹۲۳۸۳۷ تماس حاصل نموده وجهت ثبت نام نیز می‌توانند به پایگاه رسمی پذیرش حوزه‌های علمیه به آدرس paziresh.ismc.ir مراجعه نمایند.