1401/5/12 - 09:29
نسخه چاپی
یادداشتها و حاشیهنگاریها از دیدار ائمهجمعه با مقام معظم رهبری
حجتالاسلام مهدی جباری، امام جمعه شهرستان شوط
نمازجمعه در صدر اسلام در زمره مهمترین پدیدههای دینی به شمار میآمده است
در بزرگی و اهمیت نماز جمعه همین بس که سورهای ازقرآن به نام آن خورده است و نمازگزار جمعه کسی است که رسول خدا (ص) در شب معراج برای او طلب آموزش کرد و برای هر گامی که برای نماز جمعه برمیدارد ثواب بیست حسنه مقرر فرمود و او را همچون کسی که تازه از مادر متولد شد بیگناه و معصوم قرار داد.مورخان نوشتهاند قبل از اینکه روز جمعه به این اسم نامگذاری شود به آن یوم العروبه میگفتند و این روز پیشازاین برای مسلمانان چندان اهمیتی نداشته است.اما از روزی که به دستور پیامبر اکرم (ص) مردم مدینه اجتماع کردهاند و توسط اسعد بن زراره یا مصعب ابن عمر در این روز نماز خواندند و عبادت کردند و پسازآن نیز توسط شخص پیامبر(ص) همیشه نماز جمعه در مدینه اقامه میشد روز جمعه از امتیازات بالایی برخوردار شد و بهعنوان عید مسلمانان معرفی گردید.
رسول خدا نماز جمعه را در این روز واجب اعلام کرد و در خطبههای نمازش آن را حج فقرا معرفی نمود.یعنی همانطور که حج برای مردم واجب است نماز جمعه نیز همین حکم را داشت. ازاینرو دستور داد کارها در این روز تعطیل شود و همه به عبادت خدا و امور معنوی مشغول گردند.
مسلمانان صدر اسلام از اینکه صاحب این روز بزرگ شدند شادمان بودند و در مقابل یهود و نصارا که صاحب روز شنبه ویکشنبه بودند فخر و مباهات میکردند ولی هیچگاه مغرور نمیشدند و همیشه شکر خدا را بجا میآوردند.در تاریخ ثبت است که بسیاری از یاران پیامبر برای آمدن روز جمعه لحظهشماری میکردند و وقتی روز جمعه فرامیرسید خود را برای نماز جمعه آماده میکردند و سعی داشتند جزء نخستین کسانی باشند که در نماز جمعه شرکت میکنند. روزی ابن مسعود صحابی که از سحرخیزان اصحاب پیامبر بود خود را برای نماز جمعه آماده کرد و بهسوی مسجد شتافت و امیدوار بود که اولین شرکتکننده باشد. اما وقتی وارد مسجد شد سه نفر از صحابه را قبل از خود در مسجد مشاهده کرد. ازاینرو با ناراحتی به خودش گفت: «ای عبدا... میبینم که تو چهارمین نفر هستی و معلوم نیست چهارمین نفر سعادتمند باشد یا نه»
آری اهمیت نماز جمعه آنقدر در دلوجان یاران پیامبر(ص) نقش بسته بود که همچون ابن مسعود با آن مقام بلندش خود را از اینکه چهارمین نفر بود سرزنش میکرد. رسول گرامی اسلام (ص) همیشه وجوب نماز جمعه را به مسلمانان یادآوری میفرمودند و آنان را نسبت به این فریضه بزرگ الهی تشویق و ترغیب مینمود.اما شاید اکنون و بعد از خواندن این مطالب این سؤال برای برخی مطرح شود که چگونه میتوان نماز جمعه این روزها را هموزن اهمیتی کرد که برای نماز جمعه گفتهشده است؟
این سؤالی بود که حضرت آیتالله خامنهای رهبر عزیز انقلاب در اوایل بیانات خود در دیدار ائمه جمعه کشور مطرح نمودند.
رهبر انقلاب اسلامی با طرح این سؤال که «آیا در جمهوری اسلامی توانستهایم، نماز جمعه را در جایگاه رفیع و شایسته خود قرار دهیم» گفتند: به نظر میآید کوتاهیهایی داشتهایم که باید همت کنیم تا این کوتاهیها برطرف شود که در این میان، برخی مسائل بر عهده شخص ائمهجمعه است و برخی هم بر عهده مدیریت کلان ائمه جمعه.
عمدهترین نکات و ملاحظات رهبر انقلاب در این دیدار عبارت بودند از:
1. نمازجمعه باتوجه به ماهیت خود نیازمند حضور حداکثری مردم در آن است. ضرورت حضور جمع در نماز جمعه رساندن پیامهای فرهنگی و اجتماعی و سیاسی در آن به عموم مردم است و لذا نحوه فراخوان عمومی برای حضور در نماز جمعه از نکات مهمی است که از فرمایشات و بیانات مقام معظم رهبری در این دیدار به دست میآید.البته ازنکات مهمی که باید به آن دقت و توجه نمود ایجاد زمینه مناسب برای جلب مشارکت در نماز جمعه و حضور جوانان در این عرصه بوده که نیازمند بهکارگیری ابزارها، تکنیکها و راهبردهای بسیاری است.
2. یکی از اصول نماز جمعه دعوت به تقوا توسط امامجمعه است و این ابتدا به خود امامجمعه خطاب شده و سپس به نمازگزاران خطاب میگردد . این یعنی اول خود امامجمعه باید تابلوی پاکی و تقوا و برج بلند انسانیت باشد. رهبر عزیز انقلاب با اشاره به این ویژگی از نماز جمعه نکته بسیار مؤثری برای پربار شدن نمازهای جمعه را بیان نمودند. اینکه امامان جمعه همانگونه که در خطبههای نماز جمعه همه را امر به تقوا مینمایند، خود نیز باید در تحصیل تقوا و عمل به آن حداکثر تلاش خود را انجام دهند زیرا اگر چنین نباشد نتیجه عکس خواهد بود.
3. شرایط جامعه، شناخت ذاتی افراد را با مشکل مواجه کرده است. حضرت آیتالله خامنهای با اشاره به اینکه شناخت افراد و روحیه آنها نیازمند دقت و دارای پیچیدگی خاصی است امامان جمعه را توصیه نمودهاند تا در رفتارهای خود و در سلوک خود با افرادی که شاید در برخورد اول این احتمال داده شود که اعتقادی به دین ندارند دقت نمایند. ایبسا آنها معتقد، دیندار و دارای هدف والای معنوی باشند اما ظاهری غیرازاین داشته باشند. به نظر این نکتهای بسیار مهم است که امروزه در ارتباط با قشر جوان و تدارک دیدن سازوکار مناسب برای آنها بسیار باارزش است.
4.جلب مشارکت گروههای جوان، خودجوش، گمنام و بیادعا در سراسر کشور از نکات دیگر مقام معظم رهبری در این دیدار بود.امروزه یکی از مهمترین ویژگیهای اجتماعی که در ایام خاصی مثل کرونا باعث گردید تا مردم نسبت به روندهای اجرایی در جامعه خوشبین بمانند فعالیتهای گروههای اجتماعی در خدماترسانی رایگان به اقشار کمدرآمد و نیازمند جامعه بود که در این میان این گروههای گمنام بیادعا توانستند با تجهیز مناسب و تمهید بدون منت در کنار ائمه جمعه و مسئولین شهر صحنههای بسیار زیبایی از حمایتها و رفع نیازها در جامعه را به نمایش بگذارند. لذا رهبر انقلاب بهصورت هوشمندانه به نکته بسیار جالب حمایت از این گروهها اشاره نمودند. چراکه همراهی این گروهها و هدایت و راهبری عالی توسط ائمه جمعه میتواند هم در پیشبرد اهداف عالی این گروهها به آنان کمک نموده وهم تعالیبخش حرکتهای جامع در رفع نیازهای جامعه باشد.
5. ازآنجاکه هسته اصلی تأمین نیازهای مساجد، مردم بوده و هستند نباید مردم را در تأمین هزینههای مساجد به کنار زد. هرچند که در مساجد تاریخی در برهههایی از تاریخ، مساجد دارای منابع اقتصادی و موقوفات فراوانی بودهاند؛ اما علیرغم وجود این منابع درآمدی عظیم، علما و روحانیت بههیچعنوان مردم را در تأمین نیازمندیهای مساجد کنار نزدند .تعمیرات مساجد، ساخت مساجد، تزئین مساجد، اجرای برنامههای مذهبی در مساجد همواره توسط مردم و بااراده مردم بهصورت نذورات در طول تاریخ صورت گرفته است.لذا رهبرعزیز انقلاب با اشاره به این قدرت عظیم و این سرمایه بسیار مؤثر ائمه محترم جمعه را به پرهیز از ورود در فعالیتهای اقتصادی حتی بهعنوان تأمین هزینههای نماز جمعه فراخواندند. چراکه ایشان بر این باورند و سابقه هم آن را نشان داده است که تشکیلات روحانیت و حوزههای علمیه همواره توسط مردم اداره شده و مراجع و فضلای حوزه و مساجد وابسته به مردم بوده و لذا در بیانات ایشان به این امر اشارهشده است: «که اینیک افتخار و اعتبار است».
6.استفاده از مطالب روز و جالبتوجه و کلمات قدرتمند برای جلب مخاطب لازم است. رهبر عزیز انقلاب با اشاره به این نکته ظریف که امامان جمعه سخنگوی انقلاب اسلامی و تبیینگر مبانی انقلاب هستند، تبیین مبانی معرفتی انقلاب در عرصههای مفهومی عدالت، استقلال، حمایت از مستضعفین؛ پیروی از شریعت با ادبیات روز و متناسب با نیازهای جامعه را از وظایف ائمه جمعه دانستند.ایشان همچنین با تأکید بر اینکه خطبهها باید پرمغز، آموزنده و پاسخگوی سؤالات عمومی باشد به این نکته بسیار مهم دقت نمودند که ادبیات خطبهها باید گرم و صمیمی، اتحاد آفرین، امیدبخش، بصیرت افزا و آرامشبخش به مردم باشد. نه اینکه باعث ایجاد اضطراب ، حاشیهسازی، تلاطم روحی و بدبینی به وضعیت کنونی و آینده شود.
منبع: روزنامه رسالت
حجتالاسلام سیدحسین حسینی امام جمعه پردیس
نقشه راه سنگر آدینه
رهبر معظم انقلاب با سخنان حکیمانه و راهبردی، فرزندان خود را در جایگاه استثنایی نماز جمعه که در میان فرایض دینی، حتی از حج هم فراتر است مورد خطاب قرار دادند و فرمودند: «نماز جمعه ذکرالله است و اجتماع نماز جمعه که هر هفته برگزار میشود، هر چه باشکوهتر و پرجمعیتتر برگزار بشود، خیرات و برکات ذکر الله بیشتر بر این اجتماع نازل میشود، لذا امام جمعه با همراهی مردم باید این اجتماع هفتگی را با برنامهریزیهای متنوع و دقیق برشکوهش بیفزاید.» مقام معظم رهبری اجتماع نماز جمعه را با حج مقایسه و جایگاه نماز جمعه را از حج هم فراتر دانستهاند. این یعنی آن آثار و برکاتی که برای حج هست، مانند معنویت و معرفت و بصیرت و خودسازی و ازخودگذشتگی و ایثار و اتحاد بین مسلمین و برائت از دشمنان که سالی یک بار و برخی از آنها به صورت نمادین اتفاق میافتد، همه آنها نه سالی یک بار بلکه هفتهای یک بار این اجتماع با تمام آن آثار و برکات به صورت میدانی انجام میپذیرد و همین امر باعث گردیده مردم و دوستداران انقلاب بیشترین امید را به نماز جمعه و این نهاد مقدس داشته باشند و بهترین پناهگاه خود را نماز جمعه بدانند و خواستهها و نیازهای خود را در این اجتماع بزرگ مطرح و از این مسیر مطالبات خود را پیگیری و به ثمر برسانند. از طرف دیگر دشمنان آن مقداری که از نماز جمعه وحشت دارند، از اجتماع حج ندارند، چون این اجتماع حج سالی یک بار برگزار میگردد، اما اجتماع نماز جمعه هر هفته برگزار میگردد و دروغها و شایعات و هجمههای دشمنان را بر علیه اسلام و انقلاب و مسلمانان را افشاگری میکند و زحمات و هزینههای دشمن برای نابودی اسلام و انقلاب و برای ناامیدسازی ملت را بر باد میدهد و با جهاد تبیینی که در نماز جمعه صورت میگیرد، تمام نقشههای شوم آنها را نقش برآب میکند. بنابر این مقام معظم رهبری با نگاه عمیق و تیزبین خود همه را به جایگاه استثنایی نماز جمعه توجه دادند که باید این فرصت استثنایی را با برنامهریزیهای دقیق قدر دانست.
این جایگاه استثنایی با این همه آثار و برکات نباید کوتاهی در آن صورت گیرد و کوتاهیهای صورتگرفته را باید با راهکارهای دقیق برطرف کرد. مقام معظم رهبری در این بخش فرمودند که کوتاهیهایی در نماز جمعه صورت پذیرفته است که با دو روش میتوان آن کوتاهیها را برطرف کرد که هر دو روش، بر دوش امام جمعه است.
یکی از اقدامات این است که امام جمعه علاوه بر توصیه به تقوا در خطبههای روز جمعه، تقوای عملی را در تمام ایام هفته سرلوحه فعالیتهای خود قرار دهد، چون مردم از امام جمعه که منتسب به ولایت است و با توجه به مسئولیت سنگینی که بر عهده دارد، تقوای عملی و عمل به گفتههای خود را انتظار دارند و اگر این انتظار مردم محقق نشود و در رفتار امام جمعه بیتقوایی مشاهده بکنند، به شدت عصبانی میشوند و با نیامدن خود به نماز جمعه اعتراض خود را به نمایش میگذارند و این نیامدن مردم که حضورشان روح و قدرت نماز جمعه است، نماز جمعه را از حیات و نشاط و معنویت و استواری در برابر دشمنان و قدرت بازمیدارد و یک نماز بیخاصیت را در جامعه دینی و اسلامی بر جای میگذارد.
- یکی از ملاحظات جدی که مقام معظم رهبری در این نقشه راه برای سربازان خود داشتند که بجا، دقیق و حکیمانه بود، راجع به ورود ائمه جمعه به فعالیتهای اقتصادی است که امام جمعه را از پناهگاه بودن و پدرمعنوی بودن تنزل داده و مردم او را به عنوان کاسب و دنیاطلب مینگرند و دیگر حرفهای معنوی و معرفتی و دینی و فرهنگی را از او نمیپذیرند. از طرفی دیگر فعالیتهای اقتصادی برای امام جمعه روحیه و باور و نگاه و تفکر امام جمعه را نیز از فرهنگی به اقتصادی تغییر داده و دیگر نمیتواند برنامه فرهنگی و دینی برای اجتماع منطقه خود بریزد و راهبری فرهنگی داشته باشد.
از سوی دیگر در نتیجه این کار، افراد خیر با اخلاص از اطراف امام جمعه فعال اقتصادی پراکنده شده و افرادی که به ظاهر خیر هستند و اهداف دیگری را دنبال میکنند، اطراف امام جمعه را گرفته و مسیر او را از حامی مظلوم بودن به حامی ظالم بودن تغییر میدهند.
همچنین مقام معظم رهبری در بخش دیگری از سخنان خود دومین کوتاهی را که امام جمعه باید برطرف بکند، در محتوای خطبهها بیان فرمودند و امام جمعه را سخنگوی انقلاب اسلامی دانستند و فرمودند که سخنگوی انقلاب یعنی تبیینکننده مبانی انقلاب و مطالبهکننده مطالبات انقلاب که همان مطالبات مردم میباشد، چون مردم صاحبان این انقلاب هستند، لذا مطالبات مردم همان مطالبات انقلاب نیز است، البته امام جمعه باید توجه داشته باشد که خیلی از افراد دنیاطلب و برخی که پیادهنظام غرب هستند، خیلی تلاش میکنند با برنامههای متنوع و متعدد و با حادثهسازی و اطلاعات غلط امام جمعه را سخنگوی خود قرار دهند، ولی امام جمعه باید با هوشیاری اخبار و اطلاعات را با میزان انقلاب بسنجد و اگر همسو با انقلاب بود، بیان کند، در غیر این صورت از بیان آن خودداری کند.
در همین راستا امام جمعه باید در خطبههای پرمحتوای خود پاسخ سؤالات مردم را بدهد و با شبههپراکنیهای دائم بدخواهان مقابله بکند و این مستلزم بصیرت و بالا بردن سطح علمی است، زیرا یکی از ابزارهای مهم و اثرگذار دشمن برانداز همین شایعهسازی و شایعهپراکنی است که حتی جای قاتل و شهید و امام و یزید را نیز عوض میکند که تشخیص و تبیین این موارد باید در خطبههای نماز جمعه صورت پذیرد.
رهبر معظم انقلاب در بخش پایانی یکی از مواضع متین و منطقی خود را به عنوان الگو بیان فرمودند. مانند بحث حجاب که فرمودند: «به ما میگویند شما در برابر بدحجابی دفاع نمیکنی؟ گفتم که من به دشمنان حمله میکنم نه دفاع» که این از شجاعت، بصیرت، دغدغه فرهنگی و دینی ایشان حکایت دارد، یعنی ما نیز از مقام معظم رهبری باید الگو بگیریم که در اینگونه موارد باید با دشمن مقابله کرد، زیرا آنها همانند یزیدیان و با نفوذ فکری، هم خواص را میخرند و هم مردم عوام را با تهدید همراه خود میکنند.
مقام معظم رهبری برخلاف برخوردهای مردم و مسئولان با بدحجابی، موضعی متفاوت و منطقی را گرفتند و فرمودند که منطق استعماری غرب که آتشبیار معرکه است را باید افشا کرد و نگذاشت آنها با تبلیغات سوء و بهانههای مختلف، به بانوان ایرانی حمله کرده و از این طریق نقش ارزنده و اساسی بانوان را در اسلام و انقلاب ضعیف کنند. مقام معظم رهبری در مقابل، ویژگیهای شرافتمندانه زنان ایرانی را بیان کردند و فرمودند: «زن باشرف ایرانی تمدن ۲۰۰ ساله غربی را باطل کرد» که خود این جمله هم افشاگری است و هم معرفی زنان جامعه اسلامی به دنیا و ایجاد امید و انگیزه به بانوان باشرف ایرانی. این شیوه رهبر معظم انقلاب یکی از بهترین و اخلاقیترین و اثرگذارترین شیوههاست که امامان جمعه باید به ایشان تأسی کنند.
منبع: جوان آنلاین
حجتالاسلام سالار سنجری امام جمعه چهاردانگه
تاکید بر جهاد تبیین
درحقیقت سخنان رهبر معظم انقلاب درباره حجاب، نشاندهنده نوع نگرش ایشان به مساله تبیین است. در یک پژوهش جامعهشناسانه در مشهد مشخص شده که بسیاری از زنان کمحجاب، یک تصور نادقیق و کلی درباره «خارج» دارند که در آن زنان باوجود بیحجابی، مشکل خاصی در زندگی روزمره خود ندارند. وقتی از آنان پرسیده شده است که منظور از خارج کجاست و ویژگی زنان در آنجا چیست، آنها نتوانستهاند توضیح دقیقی بدهند و عموما براساس فیلم و سریالهای غربی چند مثال زدهاند
بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با ائمهجمعه سراسر کشور، ازجمله بیانات مهم و کمسابقه ایشان در سالهای اخیر در دیدار با این قشر حساس و اثرگذار جامعه اسلامی است؛ قشری که در عین برخورداری از جایگاه دینی و مذهبی از نقش ویژهای نیز در بین آحاد ملت و طبقات مختلف سیاسی، اجتماعی و غیره برخوردارند.
اینکه چرا رهبر معظم انقلاب اینگونه زیبا، عمیق، با نگاه آسیبشناسانه و رهنمودهای پدرانه در دیدار با ائمهجمعه بیانات مهمی را ایراد میکنند، قبل از هر چیزی به اهمیتی که نماز جمعه در نظام اسلامی دارد برمیگردد. تنها کافی است به این بیانات امامخمینی(ره) اشاره شود که در کنگره جهانی ائمهجمعه و جماعات فرمودند: «نماز جمعه یکی از بزرگترین پدیدههای اسلامی و یکی از مهمترین رهاوردهای انقلاب اسلامی ماست. اگر این انقلاب اسلامی جز این نماز جمعه به ما چیز دیگری نداده بود برای ملت ما و مسلمانان کافی بود». در ادامه به نکات مهمی از تحلیل بیانات اخیر رهبر معظم انقلاب در دیدار ائمهجمعه اشاره میشود:
یکم؛ جایگاه ویژه و استثنایی نماز جمعه نخستین موضوعی بود که رهبر معظم انقلاب بر آن تاکید کردند. از نظر معظمله، نماز جمعه بهخاطر خصوصیاتی که دارد، یک فریضه صددرصد استثنایی است که شبیه آن را در هیچچیز نداریم. طوریکه حتی از حج هم استثناییتر است. به باور رهبر معظم انقلاب اسلامی، نماز جمعه در سلسله قدرت نرم نظام اسلامی، حلقهای بسیار مهم و فریضهای استثنایی است و امامجمعه سخنگوی انقلاب اسلامی است و یکی از وظایف اساسی او بازتولید مفاهیم معرفتی و مبانی انقلابی و پاسخگویی به شبهات با زبان روز و تبیین مستدل آنها و رفتار پدرانه با همه است.
در این راستا، نماز جمعه یکی از مهمترین منابع قدرت نرم اسلام در حکومت اسلامی محسوب میشود که نهتنها یک عبادت، بلکه مظهر وحدت مسلمین و نمایشی از قدرت سیاسی و اجتماعی اسلامی است و آگاهی مسلمانان را بالا میبرد. نمازجمعه از این جهت قدرت نرم نظام اسلامی و کشور اسلامی ایران محسوب میشود که اولا، زمینه تفاهم، تعامل و همکاری جامعه اسلامی را با یکدیگر و با حکومت اسلامی و ولایت فقیه برقرار میسازد و آن را در برابر خطرات و توطئهها حفظ میکند و بر آگاهی اعتقادی، اخلاقی، سیاسی و اجتماعی جامعه اسلامی میافزاید. ثانیا، علیرغم وجود رسانههای گوناگون و پیشرفته، همچنان رسانهای موثر و کارآمد محسوب میشود؛ بنابراین دو امر «جماعت» و «جمعه» همواره تبلوری از پیوند سیاسی- عبادی حاکم با امت هستند و در این میان، نماز جمعه اهمیت بیشتری پیدا میکند؛ زیرا هم اجتماع بیشتری در مسجد جامع شهر گردهم میآیند و هم خطبههای امامجمعه عامل رشد فکری و معنوی مردم است.
دوم؛ دیدار رهبر انقلاب با ائمهجمعه یک نکته کلیدی داشت که طی ماههای اخیر به روشهای مختلف تکرار شده است. در دیدار با خبرگان رهبری، دیدار با نمایندگان مجلس، در دیدار با مداحان، دیدار با نظامیها، در هیات و در بین عزاداران، در جمع پرستاران، در میان گروههای جهادی و خطاب به رسانهها و غیره و در آخرین دیدار با ائمهجمعه. این کلیدواژه یا
نخ تسبیح چیست؟ جهاد تبیین.
در هر دیدار نیز متناسب با مخاطب، این رویکرد راهبردی را توضیح دادهاند. در جمع نمایندگان مجلس، جهاد تبیین را با مردمیشدن گفتند: با مردم بنشینید و بشنوید و ذهنشان را روشن کنید. در جمع جوانان با اشاره به هویت جوانی، از امیدآفرینی و افشای حقایق گفتند. خطاب به هنرمندان از جهاد روایت حضرت زینب(س) گفتند. اینکه جهاد تبیین باید هنرمندانه باشد چون آوینی. در جمع نظامیان جهادتبیین را با تاکید بر یک جنگ ترکیبی توضیح دادند. اینکه جنگ نظامی و جنگ اقتصادی را باید در کنار یک جنگ ذهنی دید. در جمع هیاتیها، هیات امامصادق(ع)پسند را تصویر کردند؛ هیاتی که منبر و روضهاش بر گرده جهادتبیین است.
و اما درباره جهادتبیین در جمع ائمهجمعه که فرمودند: پدر باشید. در ادامه نیز ویژگیهای کلیدی جهادتبیین با رفتار پدرانه را توضیح دادند. 1- پدر برای همه فرزندانش با هر گرایش و سلیقهای دلسوز است. 2- فرزندشناس است. از سر ظاهر حکم نمیدهد. مثال زدند که در راهپیمایی غدیر همه بودند؛ با هر ظاهر و شمایلی. 3- پدر عامل است. اگر از تقوا میگوید خودش اهل تقواست. 4- پدر به زبان فرزند حرف میزند؛ لذا فرمودند هنرتان این است که مفاهیم معرفتی و انقلابی را به زبان روز بگویید. 5- زبانش گرم و صمیمی، اتحادآفرین، امیدبخش و آرامشدهنده است و دستاویز برای هجمه معاندان نمیسازد. 6- منفعل نیست. بهجای دفاع، حمله میکند. کاری که رهبری در تبیین ماجرای حجاب کردند از همین جنس بود. فرمودند زن محجوب و باشرف و بااستعداد ایرانی با موفقیتش بر حیثیت غرب ضربه
زده است. و اما به این فهم، اوج توصیه رهبری برای جهاد تبیین جایی است که تاکید بر مردمسالاری پدرانه میکنند. فرمودند مردمی باشید: اگر نمازگزارهایتان کم شدند نگران شوید؛ و مردمی شدن چیست؟ رشد معنوی همه مردم با هم؛ پدر اینگونه است. پدر، رشد خودش را هم در رشد خانواده میبیند. به همین دلیل بهعنوان نشانه توضیح دادند که اگرچه ذکر و عبادات فردی خوب است اما اوجش این است که ذاکری جمعی باشد. جهاد تبیین دستگیری پدرانه است تا همه با هم رشد کنیم و این عمق مردمسالاری دینی است.
سوم؛ پرهیز جدی از ورود به هرگونه فعالیت و سازوکارهای اقتصادی در رأس دغدغههای رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره نمازجمعه و ائمهجمعه است؛ مسالهای که اگر رخ دهد و رواج پیدا کند، آسیب آن را نماز جمعه که مهمترین مرکز وحدت، آگاهیبخشی، بصیرتافزایی و غیره در کشور است، میبیند. برای همین است که رهبر معظم انقلاب اسلامی، ائمهجمعه و ستادهای نماز جمعه را بهصورت مطلق از فعالیت اقتصادی منع کرده و حتی تاکید کردند که درجهت تامین هزینههای برگزاری نمازجمعه نیز بهسمت فعالیت اقتصادی نروند. ایشان اضافه کردند که هنوز هزینههای برخی فعالیتهای اینچنینی از دامن نظام پاک نشده است. این نکته میتواند به بسیاری از دستگاههای ذینفوذ و صاحب قدرت در کشور قابلتعمیم باشد.
چهارم؛ موضوع بعدی که از بیانات اخیر رهبر معظم انقلاب در دیدار ائمهجمعه استنباط میشود، تحلیل و تشخیص واقعیت جامعه امروز است. در مسائل پیچیده اجتماعی، باید دقت کرد که همهچیز، با رابطه علت و معلولی ساده تفسیر نمیشود؛ بهعنوانمثال درخصوص حجاب، هرچند بخشی از جامعه، ممکن است حجاب را بهصورت کامل نپذیرد یا حتی پذیرش داشته باشد ولی مقید نباشد، اما نمیتوان این مساله را مقارن و مترادف دینگریزی جامعه ایران دانست. درحقیقت سخنان رهبر معظم انقلاب درباره حجاب، نشاندهنده نوع نگرش ایشان به مساله تبیین است. در یک پژوهش جامعهشناسانه در مشهد مشخص شده که بسیاری از زنان کمحجاب، یک تصور نادقیق و کلی درباره «خارج» دارند که در آن زنان باوجود بیحجابی، مشکل خاصی در زندگی روزمره خود ندارند. وقتی از آنان پرسیده شده است که منظور از خارج کجاست و ویژگی زنان در آنجا چیست، آنها نتوانستهاند توضیح دقیقی بدهند و عموما براساس فیلم و سریالهای غربی چند مثال زدهاند؛ بهبیاندیگر، یک ابرروایت رسانهای در ذهن آنان بوده که زنان - عموما غربی - را باوجود برهنگی سر یا بدن، بدون مشکل خاصی میدانستهاند؛ ابرروایتی که اساسا مبتنیبر واقعیتهای غربی نبوده یا حداقل این زنان توانایی توضیح آن را بر اساس واقعیت نداشتهاند.
پنجم؛ جالب است که مقام معظم رهبری در دیدار با ائمهجمعه، در حوزههای بسیاری از دغدغههای امروز جامعه ازجمله حجاب و بیحجابی و تهاجم فرهنگی غرب سخن گفتند اما در هیچ موردی اظهار نگرانی نکردند، جز آنجا که فرمودند: «اگر جمعیت حاضران در نماز جمعه از ماه قبل کمتر است، باید نگران شد».
منبع: روزنامه صبح نو
حاشیهنگاری دیدار ائمه جمعه با رهبر انقلاب
حجتالاسلام مهدی اصلانی معاون آموزش و تولید محتوا
وارد حسینیه که میشوی زمینه غالب رنگ آبی محیط، چشم را میگیرد. رنگ آبی زیلوها با همان سادگی، رنگ آبی پرده زیر جایگاه، رنگ آبی جایگاه و رنگ آبی شیشههای پنجرهها، همگی در ترسیم این چشمانداز رنگین نقش دارد.
خدای متعال رنگ آسمان و دریاها و اقیانوسها را آبی مقرر فرمود؛ از نگاه هنرمندان و روانشناسان، رنگ آبی نشان آرامش، معنویت و پارسایی است و اغلب نشانه تکامل روحی و معنوی است.
در این قالب غالب آبیرنگ، پرچم مقدس جمهوری اسلامی با رنگهای گرم سبز و سرخش، شکوه و زیبایی خودش را کاملا نشان میدهد.
در چشمانداز جایگاه بلند حسینیه، با خط ثُلث زیبایی به رنگ سفید در زمینه آبی، آیهای، اصلیترین شأن امامت جمعه، یعنی «تقوا» و «قول سدید» را یادآور میشود و کاملا متناسب و زیبا، هم از لحاظ شکل و محتوا انتخاب شده است. بسیار چشمنواز است: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُواالله وَقُولُوا قَوْلًا سَدِیدًا». (احزاب/۷٠)
جلسه بسیار مرتب و منظم است، با اینکه ویروس منحوس کرونا باز شیطنت مردمآزارانه خود را شروع کرده است ولی همگی با تدبیری کارشناسانه و همراهی متعهدانه، واکسنزده و ماسک بر چهره، صمیمانه و مشتاقانه با رعایت بعد بهداشتی اما با قرب مؤمنانه، روی صندلیهای خود نشستهاند و هر ازگاه منتظرانه به جایگاه چشم میاندازند.
مدیر تشریفات دفتر رهبری، در سخنگاه قرار گرفت و ضمن گفتن خیر مقدم به حضار، نکاتی را برای برگزاری بهتر و منظمتر جلسه متذکر شد و از روضهخوان دعوت کرد. 3-2 روزی به ماه محرم مانده و فضای آفاق و انفس، بعد از مناسبتهای سبز ماه ولایتمحور ذیحجه، آماده سیاهیهای نورانی عزای حسینی(ع) است.
روضهخوان، طلیعه روضهاش را با عرض ارادت به محضر حضرت بقیهالله الاعظم(عج) شروع کرد و غزل خوشمضمونی خواند:
صبح و شب راهی بازار شدن میارزد
یوسف فاطمه را یار شدن، میارزد
با کلافی که شده بافته از خون جگر
بین تجار، خریدار شدن، میارزد
ای طبیبی که علاج غم هجران هستی
از غم هجر تو بیمار شدن، میارزد
هر کسی که شده مجذوب جمالت گفته
محو خال لب دلدار شدن، میارزد
آرزویم همه این است مرا هم بخری
بس که این نوکر دربار شدن، میارزد
غافلم، غرق گناهم، چه کنم جاماندهام
یار این عبد گرفتار شدن، میارزد
بعد از آن با ذکر چند بیتی از مرثیه معروف محتشم کاشانی، روضه عطش کربلاییان را یادآور شد:
از آب هم مضایقه کردند کوفیان
خوش داشتند حرمت مهمان کربلا
بودند دیو و دد همه سیراب و میمکید
خاتم ز قحط آب سلیمان کربلا
بعد از ذکر توسل، شعارهای استقبالیه حضار برای تشریففرمایی حضرت آقا بالا گرفت و در میان این شور و هیجان، ایشان از پشت پرده آبی وارد جایگاه شدند.
حُسن شروع برنامه، استماع کلامالله است تا با بشارهالله، مشمول رحمهالله شویم: «وَإِذَا قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَأَنْصِتُوا لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ». (اعراف/ 204) قاری قرآن آیات معروف شجره طیبه (سوره ابراهیم/ آیات ۲۳ تا ۲۷) را به زیبایی تلاوت کرد که الحق و الانصاف از مصادیق آن، همین فریضه نماز جمعه و نهاد رحمانی و شبکه نورانی امامت جمعه است.
بعد از تلاوت قرآن، حجتالاسلام والمسلمین حاج علیاکبری، رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه در سخنگاه مستقر شد و مثل همیشه گویا، شیوا و کوتاه بیانات خود را محضر امام المسلمین و فرماندهان سپاه فرهنگی ایشان تقدیم کرد. کاملا قابل پیشبینی بود که مطلع بیانات رسمی آقای حاج علیاکبری، اولا آیهای از قرآن است و ثانیا این آیه هم باید همانی باشد که ایشان فوقالعاده با آن شریفه مأنوس است؛ بله! درست حدس زدیم، آیه معروف «مُحَمَّدٌ رَسُولُالله وَالَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ رُحَمَاءُ بَیْنَهُمْ...» (فتح/ ۲۹). این آیه شریفه آینه تمامنمایی از مسلمان واقعی، مؤمن حقیقی، روحانی انقلابی و امام جمعه تراز است.
ریاست شورای سیاستگذاری، بعد از یاد شهدای محراب، به رویداد پنجم مرداد به عنوان برگ زرین در حافظه تاریخی انقلاب اشاره کرد و نهاد رحمانی امامت جمعه را پاسخی مناسب به فهرست بلند نیاز جامعه در گام دوم انقلاب و ساحتهای سهگانه آن یعنی خودسازی، جامعهپردازی و تمدنسازی معرفی کرد.
رئیس نهاد امامت جمعه، این دیدار مبارک را حسن ختام بیستوپنجمین اجلاس سراسری ائمه جمعه دانست که بعد از فترت کرونایی بحمدالله سرشار از معنویت، صفا، صمیمیت، بیآلایشی و طلبگی برگزار شد.
در بیان ایشان، این اجلاس مبتنی بر عهد مشترک ارتقای کیفیت و شکوفایی نماز جمعه و استخراج گنجینهها و ظرفیتهای شناخته و ناشناخته برای گام دوم انقلاب با رویکرد حفظ اصالت نماز جمعه با شیوه مدیریت طبیعی علمای سلف و با حرکت برنامهمحور و احصای مسائل تا افق ۱۴۰۴ برگزار شده است.
تحقق این عهد مشترک نیز در قالب آرایش قرارگاهی و سازماندهی آن از سطح ملی تا شهرستانی با نرمافزار راهبری فرهنگی- اجتماعی شهرها با عنوان الگوی اعتلای ایمانی و انقلابی میسر خواهد بود که شبکه امامت جمعه در حال حاضر در میانه این راه با ۳ هدف اول، آبادی مادی و معنوی مساجد کشور به عنوان نقطه کانونی و مرکزی اقدام شبکهای امامت؛ دوم، توجه ویژه به مخاطب کودک، نوجوان و جوان؛ و سوم، نگاه ویژه و محوری به جایگاه متعالی خانواده است.
لازمه این مهم نیز غنیسازی و کیفیسازی برنامهها و همچنین هوشمندسازی ارتباطات شبکه امامت است که در بلیه کرونا این هوشمندسازی، تقویت مضاعف یافت.
آقای حاج علیاکبری، در پایان ضمن تشکر از زحمات و شکیباییهای خانواده معزز ائمه جمعه، ستادها و هستههای وفادار به نماز جمعه و اعضای شورای سیاستگذاری و دفتر معظمله، خاطرنشان کرد فهرستی از ناکامیها هم در میان هست که در گزارش تفصیلی تقدیم محضر حضرت آقا شده است.
حالا دیگر وقت استفاضه از بیانات رهبر حکیم است. در یک کلام، بیانات حضرت آقا را باید عصاره و مغز تمام برنامههایی دانست که یا به طور تفصیل در حال انجام است یا باید بیحاشیه اضافهتر انجام گیرد.
هر چند با پرداختن به بیانات ایشان، از حاشیه به متن وارد میشویم اما به طور بسیار اجمال، حضرت آقا نماز جمعه را فریضهای صد درصد استثنایی، حتی استثناییتر از فریضه حج و حلقهای مهم در سلسله قدرت نرم نظام اسلامی دانستند.
همت گماشتن برای برطرف کردن کوتاهیها در رابطه با نماز جمعه را باید رکن رکین بیانات معظمله بدانیم؛ موضوعی که ایشان مسالهمحورانه به آن پرداختند و این اساسیترین سوال را مطرح کردند: «آیا در جمهوری اسلامی توانستهایم نماز جمعه را در جایگاه رفیع و شایسته خود قرار دهیم؟ به نظر میآید کوتاهیهایی داشتهایم که باید همت کنیم تا این کوتاهیها برطرف شود که در این میان، برخی مسائل بر عهده شخص ائمه جمعه است و برخی هم بر عهده مدیریت کلان ائمه جمعه». ایشان راهکارهای برطرفکردن کوتاهیها را با تمرکز بر ۲ نقطه الف) منش و روش و شیوه زندگی امامان جمعه؛ ب) محتوای خطبههای نماز جمعه چنین فهرست کردند:
الف) رهنمودها درباره منش و روش و شیوه زندگی امامان جمعه
1- امر مردم به تقوا در روز جمعه با گفتار؛ شنبه تا پنجشنبه با رفتار
2- رفتار پدرانه با همه
3- سلوک مردمی با تصریح بر اینکه «شبکه امامت جمعه جزو مردمیترین نهادهای انقلابی بوده است»
4- شرکت در خدمات اجتماعی مردمی
5- ارتباط با جوانان و تدارک دیدن سازوکار مناسب برای آن و حمایت از فعالیت گروههای پرشمار جوان، خودجوش، گمنام و بیادعا در سراسر کشور
6- جذب مخاطب و تلاش برای ارتقای اجتماع مردم در نمازهای جمعه
7- اجتناب از ورود به فعالیتهای اقتصادی
8- نظارت بر سلامت ستادهای برگزاری نماز جمعه ضمن قدردانی از تلاشهای این ستادها
ب) رهنمودها درباره خطبههای نمازجمعه
1- ایفای نقش سخنگویی انقلاب اسلامی
2- بازتولید مفاهیم معرفتی و مفاهیم انقلابی متناسب با نیازها و ادبیات روز
3- جذابسازی خطبهها (پرمغز، آموزنده، پاسخگو به سوالات مردم، با ادبیات گرم، صمیمی، اتحادآفرین، امیدبخش و بصیرتآفرین)
4- جدی گرفتن وظیفه جهاد تبیین و مقابله با شبههپراکنیهای دائم دشمن در میدان رزم امروز که میدان قدرت نرم است.
5- مواجهه متین، منطقی و دور از احساسات بیمورد با مسائل جامعه از قبیل مساله حجاب
6- تبیین همراه با متانت و اتقان مسائل منطقه امامت.
به امید تحقق این مطالبات
منبع: روزنامه وطن امروز
حجت الاسلام جواد طاهری امام جمعه کاشمر
آنچه در آدینه گذشت
بیش از ۹۰۰ امام جمعه در ساختمانی پنج طبقه در تهران گردهم آمدهاند. شاید برداشت برخی این باشد که ائمهجمعه اگر بخواهند دور هم جمع شوند شرایط خاصی برای اسکان و پذیرایی دارند اما همه در مجتمع فرهنگی- آموزشی آدینه بهگونهای جمع شده بودند که نمازخانه، سالنها، راهرو و همه اتاقها پر شده بود. بدون هیچ تشریفات و رفاهیات مورد انتظار حتی برای یک اردوی دانشآموزی. سادهگیری و سادهزیستی نشاطآفرین است و این را میشد در همین جمع ائمه جمعه دید.
وقت خواب ساعت۱۰ شب انگار به همه قرص خواب دادهاند. چند نفری که هنوز گوشیها دست از سرشان برنداشته بود در محوطه تلفنی صحبت میکردند و مرتب توصیه و سفارش و هشدار میدهند.
من هم به این رسم زیبا عادت و تمایل دارم و میخوابم. ساعت برخی گوشیها تنظیم بود. قبل از اذان صبح بیدار میشوم. جمع کثیری زودتر از ساعت گوشی بیدارند و در محوطه مشغول نماز شب هستند. چه زمزمههای روحافزایی و من به سمت وضوخانه میروم. در صف میایستم، بعضی که جوانتر هستند نیمه خواب شوخی میکنند از خروپف بغلدستی که مانع خواب بوده و با تنظیم سر او، مشکل را حل کردهاند و لطیفههایی که بهسرعت با پایان یافتن صف تمام میشود.
نماز جماعت و تعقیبات با دعای رب النور العظیم پایان مییابد. من که ساعت دیگری میخوابم و با عنایت برادری برای صبحانه بیدار میشوم. سپس نشستهای پشت سرهم از سخنرانی رئیس قوه قضاییه، وزیر اطلاعات، رئیسجمهور، وزیر کشور و رئیس مجلس همه به تفصیل و باطراوت برگزار میشود. قبل از سخنرانی رؤسای سه قوه حداقل سه نفر از ائمهجمعه مراکز استان به طرح سؤال و ارائه مطالبات ائمهجمعه میپردازند و مسیر صحبت را برای مسئول پرالتهاب و البته به نظر خودم پرشوق میکنند. انبوهی از سؤالات مهم و مشکلات مردم. جالب است هیچکدام به مشکلات روحانیت نمیپردازند و فقط از مردم و انقلاب آنها میگویند و بهنظرم همین زبانشان را رساتر و قویتر میکند.
اجمالا از قوا انتظار دارند که معیشت و فرهنگ مردم را معاضدت نمایند و ضعف مدیریت را جبران کنند. اقدامات دولت و مجلس در اوضاع کنونی و اتفاقات پیرامونی نشان میدهد از یک سقوط اقتصادی نجات یافتهایم و اینگونه گفته میشود که در کمتر از یکسال آثار کاهش تورم و رشد اقتصادی خود را برای مردم نشان میدهد. برای خود مسئولان با آمار و ارقام مسیر نویدبخش بود اما هنوز بهصورت ملموس به سفره مردم کشیده نشده است.
دولتی که نگران پرداخت حقوق کارکنان خود بوده الان شروع به پروژههای عمرانی کرده و استان را به کارگاه عمرانی تبدیل کرده است. بسیاری از کارخانجات تعطیل شده رونق مجدد یافته است و فقط حدود پنج میلیون نفر از مردم بیمه نبودهاند که همه را با ۶۰۰۰ میلیارد تومان بیمه درمانی رایگان کردهاند بهویژه صعبالعلاجها را.
نفت از نظر کمی و کیفی به پیش از شرایط تحریمی فروخته میشود. ارتباط با همسایگان زمینه تجاری را فراهم کرده و قراردادهای سرمایهآور خوبی امضا و شروع شده است.
بههر حال گزارشهای مسئولان معلوم است که درست به مردم منتقل نشده است. صبر مردم بیشتر به علت ایمان آنهاست و کاش این گزارشها با زبان خوب به مردم گفته شود.
همه از شوق دیدار پایانی با رهبر انقلاب میگویند. برخی نگرانند چون همه باید حداقل سه دز واکسن را زده باشند یا آزمایش پیسیآر آنها منفی باشد. امامجمعه دیهوک با ناراحتی برمیگردد و التماس دعا دارد. چه دیداری است که از گوشه و کنار کشور تماس و پیامک التماس دعا میآید. از ریگان و کاشمر و... میخواهند در آن اجتماع و دیدار امام جمعه برای مریضشان دعا شود. قبلا هم تجربه کردهام. دیداری است که حس دیگری دارد... .
اشک شوق بیاختیار میآید. اشک از انسانهای عاقل، معتقد و جسور که معلوم میشود احساسات را نیز به سیل مباحث منطقی پیوند میدهند. واقعا مرجالبحرین است. دو رود عقل و احساس چه پدیده خروشان و مستحکمی ایجاد میکند.
با شعارهایی به استقبال آقا برمیخیزیم،«این همه لشکر آمده به عشق رهبر آمده»،«خونی که در رگ ماست هدیه به رهبر ماست»، «حسین حسین شعار ماست شهادت افتخار ماست» و... تا با ندای ملکوتی قرآن برنامه آغاز میشود و ریاست شورای سیاستگذاری ائمه جمعه دقایقی گزارش کار میدهد و از نشست پرمحتوا و سبک زاهدانه آن که بهوجد آمده، ایراد سخن میکند.
آقا نیز در چند بخش به هدایت پرداختند. به قول خودمانی دقیق به خال زدند و در موضوع همایش و مخاطبان به راهنمایی پرداختند؛ یعنی مهمترین مسأله، جهاد تبیین در قرارگاه جمعه و ارتقای منش و سبک رفتاری و گفتاری ائمه جمعه.
لذا فرمودند: جایگاه نماز جمعه با ذکر چهار خصوصیت، در جهاد تبیین، صددرصد استثنایی و مهمتر از حج است:
۱) دو عامل ذکر خدا و حضور مردم را بههم وصل میکنند که موجب قدرتافزایی میشود.
۲) ذکر دستهجمعی برکات فزاینده برای جمع دارد.
۳) استمرار هفتگی این اجتماع فرصت عظیمی برای تربیت و جریانسازی است.
۴) آمیختگی معنویت و سیاست، هجمه قوی بر تمدن غرب است.
برای ارتقای این جایگاه، مسئولان و مردم سهمی دارند اما سهم امامجمعه هم سنگین است که با چند نکته تقویت میشود:
- رفتار پدرانه با همه داشته باشند.
- امر به تقوا که باید مستظهر به عامل بودن به تقوای خود امام باشد.
- سلوک مردمی و اینکه امام ارتباط راحتتر و بیشتر با مردم و مجامع آنها داشته باشد.
- ارتباط با جوانها بیشتر شود.
- شرکت در خدمات اجتماعی، سیل، زلزله، کرونا و... بیشتر شود.
- نظارت بر ستادهای دلسوز و زحمتکش باشد.
- از ورود به فعالیتهای اقتصادی برای نهاد جمعه اجتناب شود.
- خطبهها نیز باید بیانکننده مواضع انقلاب باشد و خطیب، سخنگوی انقلاب اسلامی است. به آرمانها با ادبیات روز پرداخته شود و خطبهها پرمغز، آموزنده و اقناعی باشد.
- ادبیات خطیب باید گرم، صمیمی، اتحادآفرین، امیدبخش و بصیرتزا باشد.
و همچنین فرمودند: غرب ادعای حمایت از زن ایرانی دارد و در حالیکه مدعی ما هستیم آنها اگر میتوانستند آب را بر ما میبستند، چنانچه ما را تحریم کردند. زن باشرف و بااستعداد ایرانی ضربه سنگینی به تمدن غرب زده است و این نشان داده با حجاب توانسته دانشمند شود. ورودی دانشگاهها بیشتر از خواهران است. در ورزش، مجری تلویزیونی، در نویسندگی، در سیاست در سطح بالایی خود را نشان دادهاند و فکر غرب را باطل کردهاند.
و اینگونه من امامجمعه میمانم و تکلیفی که حالا باید برای اجرای آن بیشتر حواس خود را جمع کنم.
منبع: روزنامه جام جم
کپی لینک کوتاه