منوی مدیریت محصول

وحدت در جوامع اسلامی از اصول مهم و مورد تاکید دین اسلام است و انقلاب اسلامی نیز بعنوان یک انقلاب جهادی همواره با تاکید بر موضوع وحدت در جامعه تاکنون توانسته است پیروزی‌های چشم‌گیری را در طول تاریخ کسب کند که از آن جمله می‌توان به وحدت میان شیعه سنی و حتی مسحیت و سایر ادیان در جنگ تحمیلی و مقابله با رژیم بعث اشاره کرد در همین رابطه گفتگویی با حجت‌الاسلام قهرمان احمدی، امام جمعه باسمنج آذربایجان شرقی به شرح زیر ارایه می‌شود.

نگاه نظام اسلامی به موضوع وحدت میان ادیان اسلامی و الهی چگونه است؟

یکی از نعمت‌های بسیار مهمی که در انقلاب اسلامی رخ داد، موضوع وحدت است البته وحدت در تمام جهات مهم است و یکی از آن جهات وحدت میان اهل سنت و فرق مختلف آن و تشیع است. تعابیر گوناگونی که امام خمینی^(ره) در موضوع وحدت میان امت به کار برده است، جزو موضوعات کم نظیر محسوب می‌شود. در برخی موارد امام خمینی^(ره) وحدت را نعمت عنوان کردند البته این نکته را امام خمینی^(ره) از قرآن برداشت کردند و تعبیر نعمت در مورد اتحاد مسلمانان یک تعبیر قرآنی است یعنی اگر میان مسلمانان وحدت ایجاد شود، خداوند این نعمت بزرگ را میان مسلمانان قرار داده است که در سوره آل عمران آیه 103 خداوند بر آن پرداخته است؛ شما به یاد بیارید که قبل از بعثت پیامبر گرامی اسلام چگونه با گرفتاری ها دست به گریبان بودید، حرمت و احترام یکدیگر را ضایع می‌کردید اما خداوند دل های شما را در سایه اسلام عزیز به یکدیگر نزدیک کرد و با هدایت‌های پیامبر گرامی اسلام^(ص) و در سایه رهبری پیامبر گرامی اسلام^(ص) به اخوت و برادری و تلطیف قلوب رسیدید که از این بیان به خوبی رهبر انقلاب و امام خمینی^(ره) استفاده می‌کنند.

نگاه امام خمینی^(ره) به موضوع وحدت را توضیح بفرمایید؟

یکی دیگر از بیانات امام خمینی^(ره) در موضوع وحدت این است که بنیانگذار انقلاب اسلامی وحدت را معجزه بیان می کند و وحدت کلمه به اذن و قدرت خداوند ایجاد شده است و کسی نمی‌تواند آن را ایجاد کند و این خداوند بود که قلب‌ها را به یکدیگر متمایل کرد. در مرحله دیگر امام خمینی^(ره) وحدت را واجب عنوان می‌کنند.

انقلاب اسلامی یک انقلاب توحیدی است که نشات گرفته از دین و بعثت پیامبر گرامی اسلام است و امام خمینی^(ره) با توجه به اینکه مجتهدی جامع الشرایط بودند به عنوان یک تکلیف فرمودند که وحدت واجب است و باید میان تمام افراد ایجاد شود. امام خمینی^(ره) وحدت میان مسلمانان را یک امر مستحب و استحبابی نمی داند بلکه یک واجب شرعی بیان می‌کند.

بنیانگذار انقلاب اسلامی وحدت را گاهی به عنوان یک واجب شرعی است، مطرح می‌کنند و گاهی لفظ باید و وظیفه تمام پیروان اسلامی مطرح می‌کنند و برادران اهل سنت و شیعه همگی باید از آن پیروی کنند. امام خمینی^(ره) بارها تاکید کردند که واجب است تمام مسلمان با یکدیگر ید واحد باشند و این یک تقدیر الهی است که بر عهده تمام امت‌های مسلمان است.

ضرورت وحدت و میزان تاکید اسلام بر این مهم را توضیح بفرمایید؟

اگر دفاع از اسلام و کیان مسلمانان بر تمام مسلمانان واجب است، اسلام یک ترکیب مقدس قرآن به علاوه اهل بیت است و بر تمام طیف و گروه‌های مختلف مسلمانان واجب است که از اسلام و کیان آن دفاع کنند و این موضوع در افکار تمام مسلمانان وارد شده است و مقدمه این واجب آن است که مسلمانان در کنار یکدیگر وحدت داشته باشند و مقدمه واجب، واجبی دیگر است و اگر دفاع از کیان مسلمانان یک امر عقلایی و بر همگان واجب است، لازمه آن این است که وحدت ایجاد شود و مقدمه واجب، واجب است.

رابطه وحدت و قاعده نفی سبیل در دین اسلام را چگونه می‌توان توضیح داد؟

از امور مهم که بر همه مسلمانان واجب است، دفاع از اسلام و جمهوری اسلامی است که بستگی به وحدت میان مسلمانان دارد و در قاعده نفی سبیل که در روابط بین الملل از آن استفاده می‌شود و عنوان می‌شود که خداوند به ما اجازه نداده است که سلطه بیگانگان را بپذیریم؛ از این جهت مسلمانان باید از تمامیت ارضی و حیثیت خود دفاع کنند و در شرافت و منزلت خود همواره دفاع کنند و این همان قاعده نفی سبیل است که قرآن آن را ترسیم کرده است و در روابط بین الملل نیز از این قاعده بسیار استفاده می‌شود.

قبول سلطه کفار در قاعده نفی سبیل بر مسلمانان حرام است و قطع دست دشمنان از دخالت در امور کشور نیز واجب است. برای رسیدن به این واجب شرعی راهی جز اتحاد و ید واحده میان خرد مسلمین وجود ندارد؛ بنابراین همه باید در سایه وحدت و یکپارچگی قرار بگیریم تا از ساحت مقدس اسلام، قرآن و پیامبر گرامی اسلام به خوبی استفاده کنیم.

قرآن علاوه بر آنکه وحدت را واجب دانسته است، اوج وحدت را نیز ترسیم کرده است و آن برادری است و بالاتر از در کنار یکدیگر بودن برادری است. مبنای اصلی یدالله مع جمیعا همان واعتصموا به حبل الله جیمعا است. قرآن وحدت ملت و محوریت الله را در کنار یکدیگر مطرح می‌کند که هر دو باید در کنار یکدیگر باشد و از طرف دیگر وحدت را تا حد برادری ترسیم کرده است و وحدت در جامعه تا جایی باید پیش رود که به حق برادری برسد.

قرآن از وحدت چگونه تعبیر می‌کند؟

تعبیر برادری یک تعریف قرآنی از وحدت است و خداوند در سوره مبارکه حجرات آیه 10 ان المومنین اخوه آن را مطرح می کند و در آیه دهم مسلمانان را به برادری دعوت کرده است. تمام مسلمانان و مومنان برادر یکدیگر هستند. از این آیه چند نکته وحدت آفرین ترسیم می شود؛ ابتدا اینکه مومنان جز برادری نباید به چیز دیگری فکر کنند و وظیفه آن‌ها تنها برادری است و مومنان هیچ شأنی جز برادری ندارند و امام خمینی^(ره) از آیه ان المومنین اخوه به خوبی استفاده می کنند که عقد اخوت میان تمام مسلمانان در آسمان بسته شده است و آیه مطرح شده عقد اخوتی است که خداوند آن را میان تمام مسلمانان جهان جاری کرده است و با وجود آن نیازی به اجرای صیغه عقد اخوت دیگری نیست. مسلمانان از روز ازل با یکدیگر برادر هستند و این آیه صیغه عقد اخوت میان آنهاست و مومنین سراسر دنیا با توجه به آیه قرآن همگی برادر یکدیگر هستند. همه مسلمانانی که پیامبر، قرآن و عترت را قبول دارند، همگی بر مشترکات تاکید کردند.

دشمنان نمی خواهند وحدت در میان مسلمانان باشد و اگر امروز بیش از یک میلیارد مسلمان در کنار یکدیگر قرار دارند و وحدت کمی و کیفی در میان آن‌ها ایجاد شود، این موضوع معجزه‌ای بزرگ است.

خداوند در قرآن اخوت و برادری را شرط ایمان می داند و بدون ایمان این موضوع محقق نمی شود و اگر مسلمانان با یکدیگر برادر نباشند، گویا مومن نیستند و این بسیار مهم است و وحدت به جایی می‌رسد که اگر آن را مسلمانان حفظ نکنند، گویی مسلمان نیستند. وحدت به قدری در اسلام ضروری است که یکی از ارکان مسلمانی محسوب نمی‌شود و چنانکه دو نفر به اخوت ایمانی خود عمل نکنند و برادر نباشند، مومن نیستند و این تاکید مضاعف قرآن است.

خداوند در قرآن می‌فرماید مومنان افراد متقی در بهشت هستند که به آرامی و صلابت وارد می‌شوند و حقد و کینه را از قلب آن‌ها دور می‌کند و در بهشت مانند برادر روبروی یکدیگر می‌نشینند و هیچ کس به پشت سر دیگری نگاه نمی‌کند و از همین جا امام خمینی^(ره) نتیجه می گیرند که لازمه برادری در بهشت آن است که مسلمانان در دنیا وحدت خود را حفظ کنند و اتحاد و انسجام یکدیگر را حفظ کنند. یکی از نعمت‌های خداوند با هم بودن و برادری است و از سوی دیگر یکی از عذاب‌های جهنم عذاب اهل نار است که به جان یکدیگر می‌افتند و این افراد کسانی هستند که در دنیا وحدت و انسجام را حفظ نکردند.

عواقب تفرقه در جامعه  میان فرقه‌های اسلامی را توضیح بفرمایید؟

تنازع و تفرقه مساوی با شکست است و حضرت علی^(ع) بارها تاکید کردند که نه در گذشته و نه در حال چیزی از تفرقه ندیدند. تفرقه همیشه باعث شکست است و دو صفت از تفرقه عنوان می‌شود؛ ابتدا اینکه افراد از تفرقه سست می‌شوند و از سوی دیگر تمام امکانات و ظرفیت‌هایشان از میان می‌رود در حالی که با وحدت تمام امکانات فراهم است. تفرقه موجب از میان رفتن ابهت و عظمت شماست و دشمنان به شما جسارت و گستاخی می‌کنند و از ضعف میان شما بهره می‌برند و تلاش می‌کنند بر شما مسلط شوند؛ بنابراین وحدت از ضروریات تمام فرق اسلامی است و انقلاب اسلامی معجزه وحدت آفرین در قرن محسوب می‌شود و بنیانگذار انقلاب اسلامی و رهبر انقلاب در هر مقطع زمانی به نقش مهم اتحاد و انسجام تاکید داشتند و جز وحدت راهی میان مسلمانان وجود ندارد و باید تمام فرق اسلامی با یکدیگر باشند و اینکه برخی به عنوان شیعه لندنی و سنی آمریکایی به جان یکدیگر می‌افتد و یکدیگر را سست می‌کنند، برخلاف موازین اسلام و مبانی اخلاقی رهبر انقلاب و بنیانگذار انقلاب اسلامی است.

در طول تاریخ وحدت میان شیعه و سنی چگونه بیان شده است؟

ایران اسلامی با پیشینه 6هزار سال همواره شیعه و سنی در کنار یکدیگر بودند و همیشه برادران اهل سنت و شیعه با حفظ اعتقادات یکدیگر با مشکلی مواجه نبودند و این وحدت در طول تاریخ همواره استمرار داشته است و حتی میان شیعه و سنی وصلت های مبارکی نیز شکل گرفته است و با یکدیگر با حفظ مصالح اعتقادی رفت و آمد داشته اند. شیعه و سنی وجوهات مشترک فراوانی دارند اما از آنجایی که دشمن می بیند اسلام ناب به قدرت رسیده است به دلیل حسادت به اسلام انقلابی می‌خواهد مسلمانان را به جان یکدیگر بیندازد و تفرقه، عظمت و سیطره نظام اسلامی را از میان می‌برد؛ بنابراین قطعا اگر به هر شکلی تفرقه سراغ ما بیاید، نتیجه آن سستی و فشل شدن ماست و عظمت مسلمانان از میان می‌رود و دشمنان را بر ما مسلط می‌کند و الگو بودن و عظمت جمهوری اسلامی از میان می رود. اکنون جمهوری اسلامی الگوی عملی و عینی جهان اسلام است و دشمنان همواره از این اهرم می خواهند استفاده کنند و توصیه ما این است که علما و بزرگان شیعه و سنی باید مراقب باشند و احترام یکدیگر را حفظ کنند. شیعه و سنی در کشور بزرگ ایران اسلامی زندگی می‌کنند و حرمت برادران اهل سنت همواره در کشور حفظ شده است و انتظار آن می رود که این حرمت از سوی اهل تسنن نیز حفظ شود زیرا جمهوری اسلامی به عنوان اسلام انقلابی در لایه های مختلف مدیریت خواهان حفظ و تثبیت اسلام عزیز است و از سوی دیگر خواهان عظمت ادیان الهی است و لازمه آن این است که در تمام موارد وحدت و انسجام میان شیعه و سنی حفظ شود و این راه نجات و نسخه نجات تمام مسلمانان است.

منبع: خبرگزاری شبستان